15:09 17 мая 2017 г.
ЧЕРЕТЛĔ информаци кунĕ унчченхи пек ирпе вунă сехетре мар, пилĕк сехет çурăрах пуçланчĕ. Чăваш Республикин строительство, архитектура тата пурăнмалли çурт-йĕрпе коммуналлă хуçалăх министрĕн çумĕ Владимир Максимов Шупашкартан виçĕ сехетрех çула тухни çинчен пĕлтерчĕ. Ку ăнсăртран мар: Чăваш Республикин Пуçлăхĕ Михаил Игнатьев черетлĕ канашлура пурне те ял çыннинчен тĕслĕх илме чĕнсе каланă. Хальхи хĕрỹ тапхăрта ялта пурăнакансем хĕвелпе пĕрлех тăрса ĕçе пуçăнни вăрттăнлăх мар. Хула çыннисем пек саккăртан пиллĕкчен çеç ĕçлесен ялта ним туса та ĕлкĕрейместĕн. Тул çутăлсанах тытăнатăн та ĕçлеме, кун тĕттĕмленмесĕр те пăрăнаймастăн.
Владимир Максимовпа район администрацийĕн пуçлăхĕн çумĕ Владимир Петьков Карапай Шăмăршă ял тăрăхĕнче пулчĕç. Хулара пурăнакана ял çыннисем кĕтỹ хăваланине курма та интереслĕ пулчĕ.
Тăватă кĕтỹ тухать кашни ирех çаран çине Карапай Шăмăршăпа Çĕнĕ Тăрăн ялĕсенчен. 200 ытла ĕне усраççĕ. Мăйракаллă шултра выльăхсен йышĕ пĕтĕмпе 400 пуçран та иртет.
Информаци ушкăнĕ кĕтỹ хăвалакансемпе чуна уçса калаçрĕ. Ял çыннисене кĕтỹ çỹретмелли вырăнсем çителĕксĕрри, уйрăмах вара сĕт хакĕ чакни пăшăрхантарать.
_ Чăнах та, халĕ пушă выртакан çĕр юлмарĕ, _ терĕ район администрацийĕн пуçлăхĕн çумĕ. _ Çавăнпа та выльăх-чĕрлĕхе çырма-çатра хĕрринче тата улăх-çаранра кĕтме тивет. Ман шутпа, ял кĕтĕвне вăрмана кĕртмешкĕн чарма тивĕçлĕ мар. Çак ыйтупа лесничествăна ертсе пыракансемпе килĕшсе татăлăпăр.
Сĕт хакĕ чакнăçем чакса пыни халăха хытă пăшăрхантарнине ăнланма пулать. Хĕлле пĕр литр сĕте 23 тенкĕпе, унтан _ 20, каярахпа _ 18 тенкĕпе йышăнчĕç. Халĕ 15 тенкĕ те 50 пуспа çеç туянаççĕ. Паллах, туса илнĕ продукцие йỹнĕ хакпа сутас килмест. Ку тĕлĕшпе уçăмлăх кирлех _ ял çынни выльăх-чĕрлĕх ытларах усратăр тесен сĕт хакне çу кунĕсенче те нумай чакармалла мар.
Эпир халăхран сĕт пуçтаракан Геннадий Ильин предпринимательпе те тĕл пулса калаçрăмăр. Вăл сĕт хакĕ чакнин сăлтавĕ унран килменнине ăнлантарса пачĕ. Продукцие ĕçе кĕртекенсем хака чакарса тупăш ытларах илесшĕн. Халăх нуши вĕсене сахал шухăшлаттарать.
Геннадие эпĕ нумай çул хушши паллатăп. Унчченхи Киров ячĕллĕ хуçалăхра бригадирта тăрăшрĕ. Колхоз аркансан халăхран сĕт пуçтарма тытăнчĕ. Пултаруллă купăсçă вăл, иртнĕ çул Куславккара иртнĕ "Кала, хуткупăс" регион фестивалĕнче лауреат ятне тивĕçнĕ.
_ Хăйсен хуçалăхĕсенчен сĕт сутакансене мухтаса çырсан аван пулĕччĕ, _ сĕнỹ пачĕ Геннадий Николаевич. _ Мария Никифорова, Галина Андреева, Александр Московский, Надежда Степанова, Мария Парамонова, Ирина Старшова тата ыттисем лайăх пахалăхлă сĕт сутса укçа чылай ĕçлесе илеççĕ. Уйăхне вăтамран 15-16 пин тенке те пуçтарăнать.
_ Çав вăхăтрах сĕт çине шыв хушакансем те тупăнаççĕ-ха, _ чунтан тарăхса калаçрĕ Геннадий Ильин. _ Вĕсем нумайăн мар, анчах пĕр тирпейсĕр ĕне те пĕтĕм кĕтĕве варалать теççĕ вĕт.
Сĕт пуçтарас тĕлĕшпе Александр Степанов та ĕçлет, вăл та продукцие йỹнетсе янипе кăмăлсăр.
_ Хăшĕ-пĕри, ăнланманни, сĕт хакĕ чакнишĕн пире айăпласшăн, _ терĕ Александр Степанов. _ Тĕрĕслĕхе вара çỹлерехре шырамалла. Маншăн, сăмахран, халăх ытларах выльăх усраса сĕт нумайрах сутсан питĕ лайăх. Ĕне тытасси çăмăл ĕç мар, нушаланнăшăн укçине те тивĕçлипе тỹлемелле тесе шутлатăп.
Информаци ушкăнĕ ял çыннисемпе çуллахи тапхăрта вут-кăварпа сыхă пуласси, ачасен канăвне тивĕçлипе йĕркелесси çинчен те калаçрĕ. Паллах, çураки ĕçĕсем те манăçа юлмарĕç.
Çак ыйтусем Карапай Шăмăршăри вăтам шкул коллективĕпе тĕл пулнă чухне те тĕп вырăнта пулчĕç. Учительсем чи яваплă тапхăра _ патшалăх экзаменĕсене _ ăнăçлă ирттерес тĕллевпе пурăнаççĕ, вĕренекенсем çине тăрсах пĕлĕве тарăнлатаççĕ. Владимир Максимовпа Владимир Петьков вĕсене ăнăçу сунчĕç.
Информаци ушкăнĕ Олег Хлюкин фермер хуçалăхĕнче ĕçлекенсемпе те тĕл пулса калаçрĕ, фермăра тата тырă акнă çĕрте пулчĕ.
Ял çыннисемшĕн районти выльăх-чĕрлĕх чирĕсене сиплекен станци пуçлăхĕ Петр Пирогов кайăк грипĕ, сыснасен африка чуми тата уртаракан чир çинчен тĕплĕн ăнлантарса пани те усăллă пулчĕ. Информаци кунĕ районти ытти ял тăрăхĕсенче те пысăк активлăхпа иртнĕ, Шупашкартан килнисем ял çыннисене харпăр-хăй ыйтăвĕсемпе те йышăннă.
Ив.САЛАНДАЕВ.
АУ ЧР «Редакция Шемуршинской районной газеты «Шăмăршă хыпарĕ» ("Шемуршинские вести") Министерства информационной политики и массовых коммуникаций Чувашской Республики