07 августа 2010 г.
КĂÇАЛХИ 7 уйăхра пирĕн районта дизентерипе чирленĕ тĕслĕхсем пулман. Çапах та вар-хырăмпа аптăракан 7 çынна тупса палăртнă. Хальхи вăхăтра санитари правилисене уйрăмах çирĕп пăхăнмалла.
Вар-хырăм чирĕсем ан лекчĕр тесен, пахалăхлă апат-çимĕçпе çеç усă курмалла. Уйрăмах столовăйсенче ĕçлекенсен тимлĕ пулмалла, алăсене яланах таса тытмалла.
Халĕ шăпах пахча-çимĕç çитĕннĕ вăхăт. Вĕсене çумасăр çимелле маррине манмалла мар.
Дизентери – ерекен чир. Чирлĕ çынсен каяшĕнче куçа курăнман миллионшар дизентери микробĕсем пулаççĕ. Вĕсем сывă çынсене чир ертме пултараççĕ.
Вар витти микробĕ пырша лексен çын 2-7 кунтан чирлесе ÿкет. Чирĕ тĕрлĕрен пулать, хăшĕ-пĕррисен çăмăллăнах иртсе каять. Тепĕр чухне вара çын халсăрланать, пуç тата хырăм ыратать, температура ÿсет, начарланать, ун хыççăн вăл урăх чирсемпе чирлеме пултарать. Микробсем чĕрĕ пахча çимĕçре 10-11 кун таран пурăнаççĕ, вĕретмен сĕтре 6-8 кун пурăнма тата ĕрчеме пултараççĕ. Вĕсем уйрăмах апат-çимĕçре, таса мар нÿрĕ вырăнсенче лайăх ĕрчеççĕ.
Вар-хырăм чирĕсене шăнасем те питĕ хăвăрт сарăлма пулăшаççĕ. Шăнасем çÿп-çап, тислĕк, каяшсем çинчен çынсем пурăнакан çĕре микробсем илсе кĕреççĕ, апат-çимĕçе варалаççĕ. Çын шăна вараланă апат-çимĕçе çисен е савăт-сапапа усă курсан, апат-çимĕçе бактериллĕ çын хатĕрленĕ пулсан, чирлеме пултарать.
Ун пек чухне çийĕнчех врач патне каймасан, пĕрле пурăнакансене те, килен-каяна та чир ертес хăрушлăх пысăк.
Столовăйсенче, апат-çимĕç лавккисенче ĕçлекенсен вар-хырăм чирĕсенчен уйрăмах хытă сыхланмалла, мĕншĕн тесен вĕсем хăйсен аллипе çĕршер çынна тавар, апат-çимĕç параççĕ.
Вар-хырăм чирĕсемпе чирлес мар тесен санитарипе гигиена правилисене çирĕп пурнăçламалла: алăсене час-часах, уйрăмах апат çиес умĕн супăньпе таса çумалла, сĕте, шыва вĕретсе çеç ĕçмелле, апат-çимĕçе, савăт-сапана шăнасем ларасран витсе хумалла. Шăнасене ĕрчеме памалла мар, кил картине таса тытмалла. Хăвăр тĕллĕн эмел ĕçсе сипленни те хăрушă.
Хăвăра тирпейлĕ тытăр, сывлăха упрăр.