21 августа 2010 г.
КĂÇАЛХИ шăрăх çу ял халăхне нумай пăшăрхантарать. Хĕвел пĕр шелсĕр хĕртнĕрен курăксем сарăхрĕç, çырмасенче шыв типсе ларчĕ. Выльăхсене тăрантарма та йывăрланса пырать. Ĕне-вăкăрсене хĕл каçарма та утă-улăмĕ пайтах кирлĕ. Ăна та ку çул тупма çăмăл мар. Çумăр çуманран тырă-пулă çĕкленеймерĕ, вырăн-вырăнпа пĕр шитрен те иртеймерĕ. Паллах, пучахсем те куçа савăнтармарĕç.
Çак ÿкерчĕке курсан хресчен кăмăлĕ хуçăлать. "Выльăх-чĕрлĕхе мĕнле каçармалла-ши, утă-улăмне ăçтан тупса хатĕрлемелле;" – текен ыйту канăç памасть. Çапах та мал ĕмĕтлĕ ял халăхĕ умри йывăрлăхсене парăнтарма тăрăшать. "Вăй çитмест, ĕнене сутса ямалла мар-ши;" – текенсем те тупăнкалаççĕ. Анчах та сутма çăмăл, туянма йывăр пулмĕ-ши кайран; Шултра мăйракаллă выльăх качака кăна мар вĕт. Кансĕр пулсан та ĕне выльăхсен шутне сыхласа хăварма тăрăшасчĕ. Патшалăх та пулăшма шантарать.
Эпир хамăр та йышлă выльăх усранăран, ял çыннин хуйхи-суйхине, пăшăрханăвне питĕ лайăх ăнланатăп. Кăçал ĕне-вăкăрсене сутса пĕтерсен, килес çул сĕтпе аш-какай хакĕ самай ÿссе кайĕ. Çавăнпа та пуррине сыхласа хăварасахчĕ. Паян тунă йăнăш ĕçшĕн кайран ÿкĕнмелле килсе ан тухтăр. Ял çынни хуçалăх ĕçĕнчен ан хăратăр: выльăх-чĕрлĕхне йышлă усратăр, тырă-пулă çитĕнтертĕр, яланах çĕр хуçи пултăр.