29 июля 2015 г.
Район администрацийĕн пуçлăхĕн çумĕпе Владимир Денисовпа ялсенчи тирпей-илем пирки сăмах пуçартăмăр. - Мана çакă тĕлĕнтерет, - терĕ вăл пăшăрханса, - мĕншĕн-ха çынсем тирпей-илем тăвасси ял тăрăхĕн администрацийĕнче ĕçлекенсен тивĕçĕ тесе çеç шутлаççĕ? Ял тăрăх вĕлтĕренпе эрĕм çулса çỹрекенсем те - ял администрацийĕнче ĕçлекенсемпе культработниксем. Ял çыннисем, уйрăмах район центрĕнче пурăнакансем, çакна хăнăхса кайнă пулмалла: хăйсен çурчĕ умĕнчи, юнашарти пăралукри хыт-хурана та çавапа çулса пăрахмаççĕ. Ял администрацийĕнче ахаль те ĕç нумай, культработниксем те ахаль лармаççĕ. Ялти тирпей-илеме вĕсен вăйĕпе çеç тума хăнăхни, ман шутпа, питĕ аван мар йăла. Владимир Васильевич çамрăк-ха, эпĕ вара, хĕрĕх çул ытла хаçатра ĕçлекенскер - тем те курнă, темле кăткăс лару- тăрăва та çакланнă. Тирпей-илем ыйтăвĕпе вун-вун статья çырса пичетленĕ, тепĕр чух «саламатăн» пĕр вĕçĕ хамах пырса тиветчĕ. Çапла, тирпей-илеме пĕрлехи вăйпа, пурте тăрăшнипе çеç тума пулать, иккĕн- виççĕн çава йăтса çỹренипе кăна эпир нихăçан та ял урамĕсенчи тата çул хĕрринчи вĕлтĕренпе эрĕмрен хăтăлса пĕтеймĕпĕр. Кун пирки ялта пурăнакан кашни çынпах курса калаçамалла, ăнлантармалла, саккун çирĕплĕхĕ çинчен те аса илтермелле. Шел те, юлашки çулсенче ял пухăвĕсене ытла та сахал ирттеретпĕр, вырăнти администрацин çулталăкри отчетне итлесе сỹтсе явма та çур зал чухлĕ те халăх пуçтарăнаймасть. Çынсене нимĕн те интереслентермест-ши вара? Тирпей-илем пирки çырнă чух эпĕ яланах Анат Чаткаспа Карапай Шăмăршă ялĕсене ырă тĕслĕх вырăнне илсе кăтартатăп. Чăнах та, вĕсене те элес-мелес мухтама çук-ха, çитменлĕхсем те куçа тăрăнаççĕ, анчах халăх хавалĕ - тăван ял илемĕшĕн тăрăшасси - кунта тарăн тымар янă. Ял администрацийĕсен пуçлăхĕсемпе депутатсем, вырăнти актив халăх хавхаланăвне ỹстерме пĕлеççĕ. Владимир Денисов - унччен Карапай Шăмăршă ял тăрăхĕн администрацине ертсе пынăскер - ăçта та пулин тирпейсĕрлĕх курсан нихăçан та куçне хупса иртсе каймастчĕ, айăплисене куçран каласа тата административлă комиссие чĕнтерсе намăслантаратчĕ. Халăхпа ытларах ĕçлемелле, тирпей-илем пирки районтан комисси килес умĕн çеç мар, кашни кунах калаçмалла. Чăн малтан ялти интеллигенцин, депутатсен хăйсен çурчĕ умĕнче, хăйсем пурăнакан урамра йĕрке тумалла. "Чи илемлĕ урам", "Чи тирпейлĕ çурт" ятсене çĕнсе илессишĕн конкурс ирттерни те питĕ вырăнлă. Çĕнтерỹçĕсене халăх умĕнче чысласчĕ, вĕсенчен ыттисем тĕслĕх илчĕр. Августăн 19-мĕшĕнче пысăк уяв - Чĕмпĕр облаçĕн Чăваш Енри Кунĕ пулмалла, пирĕн района хаклă хăнасем, сумлă делегацисем килсе çитĕç. Çак уяв тĕлне пур çĕрте те - Тутарстанпа чикĕлекен вырăнтан пуçласа Патăрьел районĕн чикки таранчченех - тирпей- илем тăвасчĕ. Тем пек вăхăт çук пулсан та тирпейлĕхшĕн тăрăшма вăхăт тупмаллах, пĕри çавапа çулнă чух вуннăн халлап ярса тăрас марччĕ. Ял илемĕ, район тирпейлĕхĕ - хамăршăн!
И.САЛАНДАЕВ.